این نوع دعاوی، هنگامی مطرح می شود که شخصی که از تخلف( این تخلف در قانون به عنوان جرم شناخته شده است) شخص دیگری متحمل ضرر و زیان شده است با مراجعه به دادسرا شکایتی را تنظیم می نماید. برخلاف دعاوی حقوقی ، شکوائیه کیفری نیاز به نوشتن در فرم خاصی ندارد اما باید در آن، نام و نام خانوادگی، نام پدر و نشانی شاکی، موضوع شکایت(تاریخ و محل وقوع جرم باید ذکر شود)، ضرر و زیانی که به مدعی وارد آمده است، مشخصات متهم، ادله و اسامی و مشخصات شهود باید ذکر شود.

برخی دعاوی کیفری علاوه بر جنبه کیفری جنبه حقوقی هم دارند.

انواع دعاوی کیفری(جزایی):

تهدید (به طور کلی)،قتل،کلاهبرداری،جعل،استفاده از سند مجعول،سرقت،ارتشاء،ربا،خیانت در امانت،عدم ثبت نکاح،فروش و انتقال مال غیر،تحصیل مال نامشروع.