حمل مسافر

مالک یا مستاجر یا تجهیز کننده کشتی (متصدی حمل) که با مسافر قراردادی را منعقد می نماید که قرارداد حمل نام دارد.

حمل و نقل بین المللی هنگامی اتفاق می افتد که به موجب قرارداد حمل، مبدا و مقصد در یک کشور است ولی کشتی در بندر عرض راهی کشور دیگر توقف می کند و یا مبدا و مقصد در دو کشور متفاوت می باشد.

در صورتی که متصدی حمل، مالک کشتی باشد می بایست مسئولیت اعمال مامورین مجاز خود، تامین جان مسافران و تهیه مواد و وسایل مورد نیاز و تجهیز کشتی را حین سفر بر عهده گیرد در غیر این صورت، برحسب مورد مسئول شناخته خواهد شد.

متصدی حمل، مسئول جان مسافران(فوت یا صدمه بدنی) خواهد بود به شرط آنکه حادثه در جریان سفر و در اثر غفلت و تقصیر متصدی یا مامورین مجاز وی حین انجام وظیفه به وجود آمده باشد یا ناشی از تصادم، به گل نشستن، انفجار و احتراق کشتی باشد.در این مورد فرض این است هرگونه حادثه توسط تقصیر و یا غفلت متصدی حمل به وجود آمده است مگر خلاف آن ثابت شود. در صورتی که متصدی بتواند خلاف آن را ثابت کند، دادگاه کلا یا جزئا متصدی را از مسئولیت بری خواهد نمود.

مسئولیت متصدی درباره فوت یا صدمات بدنی مسافر به میزان مقرر در قانون مجازات اسلامی می باشد. متصدی حمل می تواند با انعقاد قرارداد خصوصی مسئولیت بیشتری را متحمل گردد. هرگاه محرز شود که علت خسارت فعل یا ترک فعل متصدی می باشد، متصدی نمی تواند از شرط تحدید مسئولیت استفاده کند.

در صورتی که قبل از وقوع خسارات، شروطی به منظور بری ساختن متصدی در مقابل مسافر(نماینده یا ورثه وی) یا مبلغی کمتر از آنچه که در قانون مربوطه ذکر شده است تعیین گردد یا در مواردی که متصدی باید ثابت کند خسارت به دلیل فعل یا ترک فعل وی نبوده است تغییری داده شود و یا در قرارداد ذکر شود اختلافات به داوری یا دادگاه ارجاع داده شود، شرط باطل است ولی قرارداد صحیح می باشد.

هنگامی که به مسافر صدمات بدنی وارد شود، مسافر باید ظرف 15 روز پس از پیاده شدن از کشتی، اخطاریه ای مبنی بر وقوع صدمات بدنی به متصدی حمل تسلیم نماید. در غیر این صورت، فرض این می باشد که مسافر سالم پیاده شده است مگر خلاف آن ثابت شود. دعاوی جبران خسارت ناشی از فوت و صدمات بدنی ظرف دو سال مشمول مرور زمان می گردد. مرور زمان در دعاوی مربوط به صدمات بدنی به مسافر، در موردی که مسافر خود از کشتی پیاده می شود از روز پیاده شدن از کشتی و در موردی که مسافر حین سفر فوت شده است از زمانی که می بایست از کشتی پیاده شود، شروع می گردد. در صورتی که صدمات بدنی در حین سفر پیش بیاید و مسافر خود از کشتی پیاده شود و بعدا موجب فوت وی شود، مرور زمان سه سال پس از تاریخ فوت مسافر محاسبه می گردد.